Bunu Okumadan Giydirme Cephe Yaptırmayın!

İnsanın kendi çevresini kendi gereksinmelerine gore düzenleme ve değiştirme isteği, yapı cephelerinde daha da belirginleşmiştir. Yeni gereçlerin yeni teknoloji ile yapılanmaları sonucu, çağdaş mimarinin en iyi kazanımlarından biri sayılan giydirme cepheler, bazen perde duvar, bazen giydirme yüz, bazen de takı cephe olarak adlandırılmış, zamanla gelişme göstermeye başlamıştır. Bu cepheler, teknolojik ilerleme, kültürel ve toplumsal gelişme, estetik görüşlerdeki değişmenin, yapım ve gereç konularındaki ilerlemelerin birer sonucu olarak ortaya çıkmıştır.

Ülkemizde, yakın bir geçmişi olan giydirme cepheler, tasarımcıların ve üreticilerin kişisel çabalarıyla yapılıp bugünkü aşamaya gelmiştir. Ancak bugün bu cephelerde, durumun kişisel çabalarla sürdürülmesi giderek güçleşmiş ve kişiye bağımlı olmaktan kurtarılıp bir düzene bağlanması gereği ortaya çıkmıştır. Bu gerekliliğe neden olan belirtileri aşağıdaki gibi sıralamak olasıdır.

a. Yeni yapım teknikleri, gereçler ve cephe tipleri gelişmiş, uygulama boyutu büyümüştür. Yeniliklerin büyük boyutlar üzerinde denenmesi, tasarlamada yapılacak hata oranını da büyütmektedir.

b. Giydirme cepheler, ileri teknoloji ve gereç kullanımı gerektirdiğinden ve bu gelişmeler ülkemizde tam olarak yerleşmediğinden, teknolojiler, dışardan ithal edilmekte ve yabancılaşma süregelmektedir.

c. İlk maliyeti çok yüksek olan bu cephelerin yapımından sonra ortaya sorun çıkması durumunda, tekrar onarılması, maliyeti daha da arttırmaktadır.

Tasarım ve projelendirmeden kaynaklanan sorunlar: Uygun olmayan tasarım, yanlış hesaplar ve boyutlandırmalar sonucu; İstenmeyen yatay ve düşey hatlar; gereksiz bölüntüler; cephede bir araya gelen kaplama malzemeleri arasındaki uyumsuzluk; boyutları uygun olmayan camların kırılması; statik hesapların yetersizliği veya profil seçimindeki hata sonucu rüzgar gücünün cepheyi koparması; alüminyum profillerin sıcaklık değişimleri ile uzayıp kısalması ve bunun sonucunda gerekli önlem alınmadığında, yani düşey dikmelerde iki katta bir dilatasyon derzi, yatay kayıtlarda genleşme lastiği, konmadığında, cephenin gürültüsü; binanın oturması veya elemanlarda yükler altında ölçü değişiminin sınırların üzerine çıkması

durumunda, camların kırılması, aralarında açılma veya sıkışma olması, cam fitillerin uygun malzemeden olmaması durumunda (Kauçuk esaslı EPDM) boyunun kısalması, su alması, çürümesi; bilinçsiz ve gereksiz detaylandırma olması gibi sorunlarla karşılaşılır.

Uygulamadan Kaynaklanan sorunlar: Şakül ve terazisinde olmayan, ölçüleri şaşan uygulamalar sonucu yaşanan sorunlardır.

Hatalı detaylandırma sonucu su-nem sorunu: Yüzey birleşme (parapet bitişleri, alt başlık, yan duvar bitişleri, iç ve dış köşeler, farklı bir malzeme veya duvarla birleşme) arakesitlerinde yanlış uygulanmış detaylar nedeniyle suyun içeriye girmesi; düşey profillerin cephe bitim noktalarında açık kalması halinde su alması yada kontrollu iç havayı dışarı aktarması; cephelerdeki pencere kanatların da suyun girmesi söz konusudur.

Montaj aşamasında karşılaşılan sorunlar: Montajın Hassas yapılmaması ve eksik yapılması ile, katlar arasına kapatıcı ve yangın tutucu konulmaması sonucu oluşan hatalardır.

Giydirme cephelerde, iki kat arasında 10-18 cm arasında bir boşluk oluşmaktadır. Bu boşluk alüminyum takviyesiz herhangi bir malzeme ile kaplanırsa, görüntü kirliliği oluşur. Bu mesafe, döşeme üzerine kat arası kapatma profilleri altına galvaniz levhadan yangın tutucu ile arasına camyünü koyarak kapatmak gerekir. Aksi durumda,

-İki kat arasında ses duyulur,

-İki kat arasında ısı alışverişi olur

-Yangın anında alt kattan üst kata doğru duman ve alev çıkabilir.

Malzeme seçiminden kaynaklanan sorunlar: En önemlilerinden biri kullanılan vida, conta, vb malzemenin yarattığı sorunlardır. Cephede paslanmayı engellemek için paslanmaz çelik inoks vida kullanılması gerekir, normal çelik vida kullanıldığında, 10 yıl içinde alüminyum kimyasal tepkimeye girer, vida özelliğini kaybeder, camlar yerlere düşer. Cam hataları diğer bir sorunu oluşturur. Dış cephe camlarının tamamı mutlaka temperli olmalıdır. Böylece camlar kırıldıklarında parça tesiri yapmaz. Diğer yandan, temperleme, cam yüzeyi üzerinde deformasyon yarattığından, cephede algılanan deformasyonsuz düz camlar temper olmadığını gösterir.

Yukarda bahsedilen giydirme cephelerde karşılaşılan sorunların, bitmiş cephede çözümü, onarılması veya yenilenmesi oldukça zor ve pahalıdır. Bu nedenle, cepheler uygulanmadan, tasarım evresinde alınacak kararlar ile, ilerde oluşabilecek sorunlar azaltılabilir veya ortadan kaldırılabilir. Dolayısıyla sorun, tasarım evresinde karar verme sorunudur, denilebilir.